Vrbatova bouda
Udostępnij

Karkonoskie budy

Jeśli historia Karkonoszy jest pod jakimś względem wyjątkowa, to są to położone wysoko w górach siedziby ludzkie – górskie domy zakładane pojedynczo lub w grupach na łąkowych enklawach. Początkowo były to letnie budy pasterskie, gdzie rolnicy z dolinnych wiosek –budarze – wypędzali bydło na letnie pastwiska. Od połowy XVIII wieku stały się całorocznymi domami rodzin budarzy. Ciągły głód ziemi, a w Karkonoszach też głód trawy, kazał ludziom osiedlać się coraz wyżej aż do granicy lasu i jeszcze za nią. Kiedy coraz większa rzesza turystów zaczyna napływać w góry zachęcona pięknem karkonoskiej przyrody, budy stają się najpierw prostymi gospodami z możliwością noclegu i wyżywienia, w których turyści posilają się tym, co jedzą budarze – chlebem, masłem, mlekiem i twarogiem. W tym samym czasie zaczyna się wielka transformacja, dotychczasowe proste budy zamieniają się w obiekty turystyczne. Najpierw do oryginalnych obiektów dobudowywano przeszklone werandy, a następnie zupełnie nowe części z pokojami gościnnymi i restauracjami. Dawni górale, na sposób swych przodków, hodowali bydło, turystom oferując własne produkty mleczne, uprawiali górskie łąki i troszczyli się o krajobraz jako o ogród swojego domu (tekst Miloslav Bartoš).

Położone w partiach grzbietowych gór karkonoskie budy mają za sobą okresy wielkiej chwały, ale też czas smutny i częściowy upadek. Z czasem wędrujący turyści, którzy wdzięczni byli za domowy chleb, mleko, ser i skromny nocleg, zniknęli. Dawno minęły czasy tych, którzy bez względu na pogodę chodzili pieszo po obłych szczytach najwyższych gór Czech z paszportem w kieszeni, na wypadek gdyby przypadkiem jakiś strażnik graniczny zatrzymał ich i legitymował na Drodze Przyjaźni Polsko-Czeskiej. Dziś jest inny czas. Miejsca, gdzie nie dociera samochód, nie przyciągają aż tak bardzo turystów. Niewielu już jest takich, którzy kochają prawdziwą turystykę, rok po roku wracają w te same miejsca, podziwiają karkonoską przyrodę, zachwycają się pięknymi zakątkami gór, a potem siadają w wiejskim domu lub budzie (przekształconej obecnie w hotel) i z miłością i podziwem obserwując dawną architekturę zamawiają tradycyjne dania. Ale są – wśród nas i wśród was. Czasami, na przykład podczas targów i prezentacji, podchodzą do stoiska, pytając o możliwości noclegów i wyżywienia w górach. Inni z nostalgią wspominają minione czasy, wiejskie domy i schroniska, których dziś już nie ma.

Zapraszamy do górskich hoteli –karkonoskich bud. Nie jest to pełna ich lista, wymieniamy tylko te najbardziej popularne.

Prawdziwe Karkonosze
Prawdziwe Karkonosze

Wybierz się z Harrachova do Žacléřa lub w przeciwnym kierunku, na trzydniową wycieczkę lub na cały tydzień. Ciesz się czystą przyrodą, ciepłem górskich chat i rozgwieżdżonym niebem.

Cele wycieczek i trasy w okolicy