Flora Karkonoszy
Udostępnij

Flora Karkonoszy

Roślinność Karkonoszy jest niezwykle różnorodna i bogata, co wynika z podłoża geologicznego, rozczłonkowania oraz skomplikowanej historii rozwoju w okresie polodowcowym. Na uwagę zasługują relikty polodowcowe, czyli pozostałości z okresu zlodowacenia. Należą do nich na przykład malina moroszka, gnidosz oraz endemity (czyli gatunki powstałe i żyjące tylko w danym ograniczonym miejscu, niewystępujące nigdzie indziej), jak jarząb sudecki i dzwonek karkonoski.

Piętra wegetacji według klasyfikacji czeskiej

Piętro górskie – do 1 200 m n.p.m.

Są to głównie lasy świerkowe, wcześniej przeważał świerk górski, który rósł do wysokości 1200 m. Runo leśne stanowi tu borówka czarna (czyli czarna jagoda), podbiałek alpejski, siódmaczek leśny oraz kępkowa bylina śmiałek pogięty. Występuje tu też bogactwo mszaków, porosty i grzyby. Na wilgotniejszych stanowiskach dobrze powodzi się modrzykowi górskiemu, wielkolistnej miłosnej górskiej, przenętowi purpurowemu, żółtemu starcowi gajowemu oraz należącej do paprotników narecznicy samczej. Drzewa najodważniejsze, czyli te rosnące w najwyższych partiach, smagane wiatrem, często pokryte lodem i śniegiem, mają gałęzie zwrócone w jednym kierunku (tzw. drzewa sztandarowe). Mają one także naruszony stożek wzrostu a w niebo wzbijają się zastępcze „bagnety“ – pierwotnie gałęzie boczne. Bezleśne enklawy należą do miejsc najciekawszych pod względem botanicznym. Żółtymi kwiatami świeci tu fiołek żółty sudecki, lecznicza arnika, ujrzymy rdest wężownik, niebieskie dzwoneczki dzwonka karkonoskiego i endemiczne jastrzębce.

Podgórskie – do 800 m n.p.m.

Naturalny las, przeważnie z monokulturą świerka, rzadko napotkamy lasy mieszane z przewagą buka, klonu jaworowego, jesionu i olszy. Część zielną runa stanowi czosnek niedźwiedzi, żywiec dziewięciolistny, czworolist pospolity, zawilec gajowy i lilia złotogłów. Na uboższej pod względem minerałów glebie występują populacje kwitnących i kwaśnych buczyn, np. Dvorský les.

Kosodrzewina – Piętro subalpejskie, ponad 1 200 m n.p.m.

Zachowały się tu jedne z najcenniejszych ekosystemów z rzadkimi biocenozami i poszczególnymi gatunkami roślin. Należą do nich kosodrzewina, otwarte środowiska źródlisk i torfowisk, świat kotłów lodowcowych i nisz niwalnych ze słynnymi ogródkami (Ogród Karkonosza). Ostry klimat, niskie temperatury oraz wielokrotnie powtarzany cykl topnienia i zamarzania gleby wytworzyły tzw. tundrę karkonoską. Tutaj królują rośliny trawiaste – bliźniczka psia trawka, turzyca i trzcinnik owłosiony, podobnie jak na dalekiej północy powodzi się tu czarnym jagodom, borówkom brusznicom, borówkom bagiennym czy modrzewnicy zwyczajnej. Z reliktów glacjalnych rośnie tu malina moroszka. We wrześniu kwitną niebiesko-fioletowe kwiaty gencjany.

Piętro alpejskie, ponad 1 500 m n.p.m.

Tylko pięć karkonoskich olbrzymów pochwalić się może prawdziwym piętrem alpejskim, charakteryzującym się bardzo ubogą roślinnością. Okres wegetacji trwa tu tylko trzy miesiące w roku. Typowymi roślinnymi pionierami są sit skucina, kosmatka kłosowa, jastrzębce, przetacznik macierzankowy oraz sasanka alpejska.